I
Lutung Ngencak Taluh
Kacarita sampung I lutung bengil wareg neda woh nyabu, raris ipun malali ka alas warsa Mandalane. Irika Wenten Telaga linggah pisan, sane toyane ening saha akeh pisan madaging ulam.
I lutung nyongkok ring sisin telagane mabalih ulam pasliwer. Saget Wenten katak ageng sane mawasta I Godongan, makacos kasamping I Lutung. Tengkejut ipun saha metaken "O....Godogan. Mara teke?" .Masaur I Godogan "Aa men lutung ape kal alih mai?". I Lutung kabilbil, alon alon ipun masaur. "uduh Godogan. Tekan kaine mai tuah niru solah sang dadu, setata metulung teken sawitra, patekan kaine mai tusing ja matirta yatra nanging tuah ngalih sawitra. Apang liu ngelah nyame braya.
Ceritayang benjang semengane I lutung teken I Godogan matuturan. I Lutung mapajar banban alon. "Wih Godogan ajaka ya, mabian biu nyak? manian nyen biune suba mabuah tur pada tasak, ditu jalan puponin bareng bareng".
Masaur I Godogan "bah nyen keto melah pesan keneh ibane I lutung, awake masadia". Lega manah I lutung miragi raos I godogan sapunika . I godogan dueg pisan Ngajumang I lutung. Sang kalih raris masawitra saling tulungin. I Godogan seken masaur "E Lutung, iba tusing dadi linyok teken janji ila-ila anake ane tusing setia teken janji, tusing buungan lakar nepukin papa neraka".
Sesampun pada setuju, I lutung gelis ngerereh entik biu sane sandang katandur. Malih ajebosan muat ipun entik biu apuun. Jerit – jerit I lutung ngaukin I godogan” Godogan… Godogan… ne kali ngabe panak biu, dije kjani kal pula”?
Metu winayanipun I godogan. Panak biune katugel dados kalih, gelis I lutung ngambil muncuk ne raris ipun mapajar “ kai nyuang muncukne, bakal pula baduur di punyan kayune, “ nyen mumcukne pula pedas enggal pesu buah” kenten ngerereng I lutung. I godogan nggambil bongkolne, tanduripun ring sisi tukade.
Kacarita sampun tigang wulan I lutung sareng godogan nandur pisang, muncuk pisang I lutung padem, daunipun tuh, aas maklupas. Ipun nyesel pisan duaning pisang ipun mawinan nenten mawoh. Raris ipun melali ka tongos I godogan. I godogan gargita pisan ring manah duaning pisangipun sampun mawoh ageng ageng tur lusuh lusuh.
Saget rauh I lutung, nenten runguang antuk I godogan, I lutung sareng nyongkok sampingan I godogan, raris ipun mepajar “Ee godogan, dadi cai tusing nyapa kai teke? Sube engsap iba masawitra? “akasamang lutung1 icang kadung kalangen ningalin biune. Buahne gede gede tur suba makire tasak.
I lutung kenying kenying mesaur.kai teke mai tuah
ngidih tetimbang. Ane cen biune dadi alap, apang sidda mapikolih, buka janjine?”
I godogan masaur banban , “ Ee lutung
eda gegesonan nagih ngalap biu! alihang dewasa melah, apang tusing dadi rebat!”
I lutung merasa katuturin, raris ipun mepajar “ ih godogan eda sengsaya, ! kai
sing je linyok teken janji. Kai mule setia teken sawitra”.
Critayang woh
pisange sampun tasak, kuning kuning. I lutung malih rauh ka tongos I godogan .
paes ipun ngetel ngantenang woh pisange.
Ngraris ipun mapajar “ ih godogan kai lakar ngalap buah biune ento. Basing kaine
seduk gati”. Jag tan pasangkan ipun makecos, mamongkod. Kejat-kejit ipun baduur
ciplak-ciplak neda who pisange sane ageng-ageng tur sampun tasak.
I godogan kalintang jengah “ wih lutung eda telahange buah biune, tumanang icing abulih!”
kenten ipun mapajar I lutung mapi mapi bongol. Itep ipun neda kantos basang
ipun bengkak. I godogan kalintang gedeg raris ipun ngambul saha matilar ngalin I
lutung.
Rauh ring pesisin telagane. I gadogan manggihin
clebongkak malingeb. Ipun mecelep mengkeb ka beten clebongkak punika. Rauh I lutung
bengil egah-egah, taag-taag. Basangne bengkak makite minum toya. Musan nginum
toya, negak ipun diddur clebingkake. Ipun gednging-gending, cruat-cruet,
masambilang ngeton ulam, sane pasliwer rerad-rerod. Ipun eling ring padewekan,
neneten satia teken masawitra teken I godogan. Raris ipun mapajar newek “ih
godogan dija sujatine iba nongos”, madak iba dini. Jani rasaang lara ibane! Godogang
masaur beten tengkulake genahipun mengkeb. Suaranipun ageng “koluk, gung! Cai mule
merekak, corah! Setata demen nguluk- nguluk timpal!
I lutung
tengkejut ningeh munyi, tusing ade jlemene. Ipun marengang duening nenten
wenten buron wiadin manusa, raris ipun mepajar “wihh nyen to mamunyi edengan
ibane! Sing buungan iba mati, keplokin kai.
Malih mepajar I godogan” ih cai lutung! Bikas caine
mule jele. Demen nyuang gelah timpal!. I lutung nolih tuun. Gedeg ipun sayan
murub, kadena nutuhipun sane ngeraos “ oo, ne ko cai butuh! Degag cai. Wanen tekn
wake. Jani rasaang nah! Kenten ipun mepajar, saha nyemak batu kaanggen ngencak
butuh ipun meketcrot getihne, mawinan ipun padem malingkuh.
Bisa tolong Bantu saya untuk menjawab per tangan berhubungan crita I lutung ngencak taluh?
ReplyDelete*pertanyaan
ReplyDeleteApa saja unsur intrinsik cerita tsb
ReplyDeleteTermasuk ke dalm kriya sastra ap cerita ini?
ReplyDeleteArtikan ke bahasa indonesia
ReplyDelete